پژوهش های تفسیری آیه 47 سوره بقره
تفسیر رضوان . حوزه علمیه اصفهان
----------------
----------------
47 . یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَى الْعالَمِینَ
اى بنى اسرائیل (فرزندان یعقوب) ! نعمت مرا که بر شما ارزانى داشتم به یاد آورید، و اینکه من شما را بر جهانیان برترى بخشیدم.
نکته ها و اشاره ها :
1) نکته اوّل
این آیه نیز مانند آیه ى چهلم سوره ى بقره نعمتهاى الهى را به بنى اسرائیل یادآورى مى کند؛ چرا که یاد آوردن نعمتها موجب شکرگزارى و افزایش نعمت مى شود، اما فراموشى نعمتهاى الهى زمینه ساز ناسپاسى و از دست دادن نعمتهاست.
شکر نعمت نعمتت افزون کند
کفر نعمت از کفت بیرون کند
2) نکته دوّم
خداى متعال نعمتهاى فراوانى به قوم بنى اسرائیل عطا کرد؛
1) به آنان نعمت بزرگ نبوّت داد
2) سپس از چنگ فرعونیان نجاتشان داد
3) و از رود بزرگ نیل گذراند
4) و غذاهاى نیکو به آنان بخشید
5) و در نهایت، بر فلسطین مسلّط ساخت.
3) نکته سوّم
یکى از نعمتهاى الهى به بنى اسرائیل آن بود که آنان را بر معاصرانشان برترى بخشید و بر فرعونیان و کافران مسلّط ساخت. قرآن این گذشته ى افتخارآمیز را به یادشان مى آورد تا سپاسگزار این نعمت الهى باشند.
البته منظور از برترى بنى اسرائیل بر جهانیان، برترى آنان بر جهانیان عصر خویش بوده، چرا که بعد از ظهور اسلام، دین یهود نسخ شد و خداى متعال مسلمانان را بهترین امت قرار داد.
4) نکته چهارم
برترى بنى اسرائیل بر اقوام عصر خویش، بدون دلیل وحکمت نبوده است. از آنجا که بسیارى از این قوم، در آن عصر، با ایمان و پیرو پیامبران الهى بودند، به طور نسبى از اقوام دیگر برتر بودند و از این رو، خدا آنان را بر کافران و مستکبران پیروز ساخت، ولى هنگامى که روش خویش را تغییر دادند و ستمکارى کردند، خدا آنان را خوار ساخت.
آموزه ها و پیام ها :
1) به یاد نعمتهاى الهى باشید (و سپاس آنها را به جا آورید تا نعمت شما افزون شود) .
2) پاسداشت نعمتهاى الهى، وظیفه ى همگانى است.
3) برخى نعمتهاى تاریخى را به مردم یادآورى کنید
تا با گذشته ى افتخار آمیز خود آشنا شوند.
4) برترى شما بر اقوام دیگر به دست خداست.
